Việc chấm dứt hợp đồng thuê nhà trước thời hạn là một vấn đề quan trọng mà cả người cho thuê và người thuê đều cần phải hiểu rõ. Hợp đồng thuê nhà là một thỏa thuận giữa hai bên dựa trên sự đồng ý tự nguyện của họ. Nếu một trong hai bên muốn chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, họ phải chịu trách nhiệm nhất định. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích khi gặp phải trường hợp này dựa trên khía cạnh pháp luật.

Căn cứ pháp lý:

Luật nhà ở năm 2014.
Bộ luật Dân sự năm 2015.

Trách nhiệm khi chấm dứt hợp đồng thuê nhà trước thời hạn

Đối với trường hợp bên cho thuê muốn

Căn cứ Điều 132 Luật nhà ở 2014; bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng và thu hồi nhà ở đang cho thuê nếu:

Bên thuê không trả tiền thuê nhà ở theo thỏa thuận từ 03 tháng trở lên; mà không có lý do chính đáng.
Bên thuê sử dụng nhà ở không đúng mục đích như đã thỏa thuận trong hợp đồng.
Bên thuê tự ý đục phá, cơi nới, cải tạo, phá dỡ nhà ở đang thuê.
Bên thuê chuyển đổi, cho mượn, cho thuê lại nhà ở đang thuê; mà không có sự đồng ý của bên cho thuê.
Bên thuê làm mất trật tự, vệ sinh môi trường; ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt của những người xung quanh. Đã được bên cho thuê hoặc tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc lập biên bản đến lần thứ ba mà vẫn không khắc phục.

Theo đó, nếu rơi vào 1 trong 5 trường hợp này; chủ nhà có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê nhà; kể cả khi người thuê nhà không tự nguyện. Bên cho thuê chỉ cần thông báo cho bên thuê biết trước ít nhất 30 ngày; trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Nếu đã được thông báo nhưng người thuê không chịu trả lại nhà; bên cho thuê có quyền khởi kiện ra tòa.

Ngược lại, nếu nằm ngoài 5 trường hợp này; chủ nhà không có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng; và bạn không có nghĩa vụ phải giao lại nhà khi chưa hết thời hạn thuê theo thỏa thuận. Nếu bạn cũng có ý định trả lại nhà; thì bạn có quyền yêu cầu chủ nhà bồi thường thiệt hại cho mình; do phá vỡ hợp đồng với lý do không thỏa đáng.

Việc bồi thường sẽ tùy thuộc vào thiệt hại xảy ra đối với bên thuê. Khi đã thống nhất được giá trị khoản bồi thường; hai bên nên lập một hợp đồng xác nhận mức độ bồi thường, thời hạn thanh toán tiền bồi thường, quyền và nghĩa vụ của 2 bên sau khi đã bồi thường xong. Tuyệt đối không thỏa thuận miệng việc bồi thường; tránh trường hợp xảy ra tranh chấp mà không có căn cứ, giấy tờ pháp lý nào để giải quyết.

Đối với bên thuê muốn

Pháp luật quy định bên thuê có quyền chấm dứt hợp đồng thuê nhà trước thời hạn khi chủ nhà có một trong 3 hành vi sau đây:

Không sửa chữa nhà ở khi có hư hỏng nặng.
Tăng giá thuê nhà ở bất hợp lý, hoặc tăng giá thuê; mà không thông báo cho bên thuê biết trước theo thỏa thuận.
Quyền sử dụng nhà ở của bên thuê bị hạn chế do lợi ích của người thứ ba.

Khi đó, bên thuê phải thông báo ngay cho chủ nhà biết về việc muốn chấm dứt hợp đồng; cũng như lý do vì sao muốn chấm dứt hợp đồng trước hạn. Nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì bên thuê sẽ phải bồi thường.

Trường hợp chủ nhà không phạm phải 3 hành vi nêu trên; mà bên thuê vẫn muốn chấm dứt hợp đồng thuê nhà trước thời hạn; thì bên thuê sẽ phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại điều 428 Bộ luật dân sự năm 2015. Mức độ bồi thường sẽ tùy thuộc vào thiệt hại xảy ra đối với chủ nhà khi bạn đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê nhà trước thời hạn.

Đối với số tiền đặt cọc; nếu hai bên có thỏa thuận trong hợp đồng về việc bên thuê chấm dứt trước thời hạn vẫn được trả lại tiền cọc; thì bạn sẽ được nhận lại số tiền đó. Trường hợp không thỏa thuận trong hợp đồng; thì bạn sẽ không được nhận lại tiền cọc nếu đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê nhà trước thời hạn.