Tình trạng phòng cháy chữa cháy (PCCC) tại Hà Nội đang gặp nhiều vấn đề. Theo đại diện Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (Công an TP Hà Nội), các nhà trọ và căn hộ cho thuê ngày càng phổ biến nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, làm việc và học tập của người dân. Tuy nhiên, công tác bảo đảm an toàn PCCC cho loại hình này lại không nhận được sự quan tâm và coi trọng từ chủ cơ sở và người dân, tạo ra nhiều nguy cơ cháy nổ.
1. Tình trạng PCCC tại Hà Nội
Tình trạng phòng cháy chữa cháy (PCCC) tại Hà Nội đang gặp nhiều vấn đề. Hà Nội là trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội của cả nước và có số lượng lớn người lao động, học sinh, sinh viên sinh sống và làm việc tại đây. Vì vậy, nhu cầu về nhà ở, đặc biệt là nhà trọ và căn hộ cho thuê, là rất lớn và ngày càng tăng.
Tuy nhiên, theo đại diện của Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (Công an TP Hà Nội), công tác bảo đảm an toàn PCCC cho nhà trọ và căn hộ cho thuê này lại không được chủ cơ sở và người dân quan tâm và coi trọng, dẫn đến tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ.
Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH cho biết rằng đa số nhà trọ và căn hộ cho thuê nằm trong các ngõ sâu, nhỏ, cách xa nguồn nước và không đáp ứng các điều kiện an toàn PCCC. Ví dụ như không có lối ra thoát nạn và không có biện pháp ngăn cháy lan. Ngoài ra, cách bố trí, sắp xếp vật dụng, hàng hóa và trang bị phương tiện chữa cháy cũng chưa được đảm bảo.
Đáng chú ý là hầu hết người cho thuê và người thuê trọ chưa nhận thức được nguy cơ cháy, nổ và yếu tố gây cháy lan, cháy lớn có thể gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản. Ý thức chấp hành quy định pháp luật về PCCC của người dân còn hạn chế và thậm chí có thái độ thiếu hợp tác khi lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra và nhắc nhở.
Thêm vào đó, thái độ chủ quan, mất cảnh giác hoặc lơ là trong việc sử dụng các thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt (như thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã, đun nấu, hút thuốc) và hệ thống điện cũng là nguyên nhân gây mất an toàn PCCC&CNCH. Việc này đã gây ra nhiều vụ cháy và thiệt hại nghiêm trọng, bao gồm vụ cháy tại ngõ 73 Tam Khương và số 79A, ngõ 18 Định Công Thượng.
Theo Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, một trong những nguyên nhân không thể tránh được nhưng gây ra mất an toàn PCCC&CNCH là việc người dân chủ động gây cháy, như trong vụ cháy gần đây tại phường Phú Đô. Trong những trường hợp này, tình huống hoảng loạn và thiếu kỹ năng thoát nạn trong các đám cháy ở khu nhà trọ, căn hộ cho thuê lại trở thành vấn đề hàng đầu.
Từ các vụ cháy và những nguy cơ tiềm ẩn này, cần có sự tăng cường ý thức và thực hiện biện pháp PCCC&CNCH từ phía chủ cơ sở, người thuê trọ và cả lực lượng chức năng để đảm bảo an toàn và giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.
2. An toàn cho học sinh, sinh viên khu trọ
Để đảm bảo an toàn cho học sinh và sinh viên sống trong khu trọ, các biện pháp PCCC&CNCH cần được áp dụng và chú trọng. Công an huyện Gia Lâm (Hà Nội) đã phối hợp với các nhà trường, UBND thị trấn và xã để tăng cường tuyên truyền phòng chống cháy nổ cho học sinh và sinh viên. Nhắc nhở và yêu cầu chủ khu trọ, nhà cho thuê trang bị dụng cụ để không sắp xếp hàng hóa và vật dụng che chắn, không cản trở lối thoát nạn. Các đồ dùng, hàng hóa và vật liệu dễ cháy cần được bố trí cách xa nguồn lửa ít nhất 0,5m. Ngoài ra, nhà trọ và nhà cho thuê cần lắp đặt các thiết bị bảo vệ như cầu chì, rơ le, aptomat và thường xuyên kiểm tra hệ thống điện cũng như từng thiết bị điện tiêu thụ công suất lớn. Cần tắt các thiết bị tiêu thụ điện khi không cần thiết hoặc khi ra khỏi nhà, phòng làm việc.
Công an huyện Gia Lâm cũng nhấn mạnh vai trò của Đội PCCC&CNCH trong việc chủ động xử lý các tình huống cháy nổ, đặc biệt là trong khu nhà trọ dành cho học sinh và sinh viên thuê.
Để đảm bảo an toàn PCCC và giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản do cháy, nổ trong nhà trọ và căn hộ cho thuê, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (Công an TP Hà Nội) – Thượng tá Phạm Trung Hiếu đã đề ra 6 khuyến cáo cho chủ cơ sở và người dân sinh sống trong các nhà trọ và căn hộ cho thuê:
- Chủ nhà trọ, nhà cho thuê phải nghiêm túc tuân thủ các quy định của pháp luật về PCCC&CNCH.
- Thường xuyên tự kiểm tra về công tác PCCC&CNCH.
- Mỗi cá nhân và hộ gia đình trong khu trọ, nhà cho thuê cần chuẩn bị sẵn phương án thoát nạn cho bản thân và người trong gia đình. Cần có sẵn thang, thang dây và các dụng cụ phá dỡ thông thường như búa, kìm cộng lực, xà beng để thoát nạn khi có sự cố cháy xảy ra.
- Người sống trong khu nhà trọ, nhà cho thuê cần quản lý chặt chẽ nguồn lửa và nguồn nhiệt khi đun nấu và thắp hương thờ cúng. Đồng thời, không tích trữ xăng dầu, khí đốt, khí dễ cháy nổ và các chất lỏng dễ cháy trong nhà ở.
- Chủ nhà cần lắp đặt các thiết bị cảnh báo cháy sớm và sẵn sàng phương tiện chữa cháy tại chỗ như nước, chăn, bình chữa cháy xách tay để dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh. Ngoài ra, cần trang bị mặt nạ phòng độc và khăn mềm để phòng chống ngạt khói.
- Khi xảy ra cháy, mọi người trong khu trọ, nhà cho thuê cần bình tĩnh suy xét và hô hoán báo động cho tất cả mọi người di chuyển ra ngoài. Tuyệt đối không núp trong phòng hay nhà vệ sinh. Cần tổ chức chữa cháy, cứu người, cứu tài sản đồng thời gọi điện báo cháy ngay cho lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an TP Hà Nội qua số máy 114.
Những khuyến cáo này nhằm đảm bảo an toàn và giảm thiểu rủi ro cháy nổ cho học sinh và sinh viên sống trong khu trọ và căn hộ cho thuê.